Dezedagstondinhettekenvandegrens tussenNoorwegenenRUSLAND.Deexcursie begonmeteenstedentripdoorKIRKENES. Eenmooieplaatsenredelijkgroot.Wereden overbesneeuwdewegenengroteveldenvol sneeuw.Laterbegreepikdatditbevroren merenwaren,waaropvissersviagateninhet ijs aan het hengelen waren.DeteksteninKIRKENESzijnzowelinhet NoorsalsinhetRussisch.Webegrependat bewonersbinneneenstraalvan30kilometer vandegrensvrijtoeganghaddentotelkaars grondgebied. Visa waren voor hen niet nodig.Inhetstadjebezochtenweeenschuilbunker uitdetweedewereldoorlog.Hetheledorpis tijdensdezestrijdvolledigweg gebombardeerd.Debunkerwasbijzonder primitief,geenelektra,geensanitair,geen water,geenverwarming.Alleenveiligheid tegendeduizendenbommendieergedropt zijn.DeDuitserswerdendoordeRussen verdreven,maarnietnadatdeDuitsersde tactiekvandeverschroeideaardehadden toegepast. Debevolkingbegreepnadebevrijdingniet waarom de naar Engeland gevluchte regeringgeenenkelehulpbood.Zonderdatzijhettoen beseftengledenzijvanuitdetweede wereldoorlogindekoudeoorlog.Deal honderdenjarenbestaandevriendschap tussenKIRKENESenRUSLANDveroorzaakte datzijnietvertrouwdwerdendoorhunpro AmerikaanseregeringinOSLO.Hetschijnt noghedentendagezotezijndatbewonersuit dezestreeknietopgenomenwordeninhet Noorse leger.Almetalwashetbezoekaandebunker indrukwekkenderdandeRussischegrens.Dat iseenverlatengebiedmetveelambtelijke gebouwen en grensborden. Erisweleensouvenirwinkelvantienbijvijf meter vloeroppervlakMarjawerdtijdenshetavondetenplotseling behoorlijk ziek.Indeavondstondereenbehoorlijkewind.De deuraandewindzijdekonjealleenmetzeer veelkrachtopenkrijgen.Dehemelwasvrijwel onbewolktentegen22uurwasdegehele noordelijkehelftvandehemelgevuldmet NOORDERLICHT.Opdefotohiernaastzieje hetnoorderlichtgordijn.Rechtsboveniseen deel van de railing op de scheepsbrug. HetNoorderlichtbegonalnaargroente neigen,maarvoorhetbloteoogbleefhet schijnselvoornamelijkwit.Elkeminuutwashet patroonvolledigveranderd.Somswerden gedeeltesinlichtkrachtzwakkeropandere plekkenjuiststerker.Hetwaseenprachtig schouwspelwaarjetweeuurlanginde bijtendekoumaarbeschuttegendestorm naar bleef kijken.